Ερντογάν: Το παρασκήνιο πίσω από το πράσινο φως για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ – Τι ζήτησε και τι αναμένει

Reading Time: 4 minutes

Πιο κοντά στην ένταξη στο ΝΑΤΟ έφτασε η Σουηδία την Τρίτη, αφού η επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων του τουρκικού κοινοβουλίου έδωσε το πράσινο φως για την ένταξή της στη στρατιωτική συμμαχία.

Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέσυρε την ένστασή του για την ένταξη της Σουηδίας κατά τη διάρκεια της συνόδου του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο, αλλά χρειάστηκαν αρκετοί μήνες για να σταλεί το νομοσχέδιο στο κοινοβούλιο για επικύρωση και εβδομάδες για να δώσει τη συγκατάθεσή της η κοινοβουλευτική επιτροπή.

Το πρωτόκολλο που καθυστερεί εδώ και καιρό πρέπει να εγκριθεί από την ολομέλεια της γενικής συνέλευσης τώρα και μένει να δούμε πόσο γρήγορα το θέμα θα εξετάσει το ζήτημα.

Η Σουηδία και η Φινλανδία εγκατέλειψαν την επί δεκαετίες ουδετερότητά τους και ζήτησαν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ εν μέσω  ανησυχιών για την ασφάλειά τους μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Η Φινλανδία έγινε το 31ο μέλος του ΝΑΤΟ νωρίτερα φέτος, αφού το τουρκικό κοινοβούλιο επικύρωσε την υποψηφιότητά της.

Η Ουγγαρία, η μόνη άλλη χώρα που δεσμεύει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, δεν έχει ανακοινώσει πότε μπορεί να επικυρώσει την απόφαση.

Γιατί καθυστέρησε η Τουρκία να εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ

Η αντίθεση της Τουρκίας στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ έγκειτο στην άποψη της Άγκυρας ότι η σκανδιναβική χώρα ήταν πολύ ήπια απέναντι στους υποστηρικτές των Κούρδων μαχητών και άλλων ομάδων στη Σουηδία που η Άγκυρα θεωρεί ως απειλές για την ασφάλεια. Οι κατηγορίες αφορούσαν σε άτομα που συνδέονται με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν ή το PKK και άτομα τα οποία φέρονταν να είχαν σχέση με την απόπειρα πραξικοπήματος το 2016 κατά της κυβέρνησης του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η Τουρκία, η Σουηδία και η Φινλανδία κατέληξαν σε συμφωνία πέρυσι για να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες της Άγκυρας για την ασφάλεια και στη συνέχεια η Σουηδία έλαβε μέτρα για να αυστηροποιήσει τους αντιτρομοκρατικούς νόμους, καθιστώντας την υποστήριξη εξτρεμιστικών οργανώσεων παράνομη για την οποία προβλέπεται  φυλάκιση έως και οκτώ ετών.

Αλλά μια σειρά από διαδηλώσεις κατά της Τουρκίας και κατά του Ισλάμ που πραγματοποιήθηκαν στη Στοκχόλμη, μερικές από τις οποίες αφορούσαν το κάψιμο του Κορανίου, εξόργισε επίσης την κυβέρνηση του Ερντογάν και την τουρκική κοινή γνώμη. Αν και αυτές οι διαδηλώσεις καταδικάστηκαν από τη σουηδική κυβέρνηση, η τουρκική κυβέρνηση επέκρινε τη Σουηδία —η οποία έχει νόμους που προστατεύουν την ελευθερία του λόγου— επειδή επιτρέπει εκδηλώσεις κατά των μουσουλμάνων.

Τι έκανε η Σουηδία για να άρει τις ενστάσεις της Τουρκίας

Ενώ η Σουηδία ενίσχυσε τους αντιτρομοκρατικούς νόμους της για να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες της Άγκυρας για την ασφάλεια, το ΝΑΤΟ συμφώνησε να δημιουργήσει έναν ειδικό συντονιστή για την αντιτρομοκρατία και διόρισε τον Βοηθό Γενικό Γραμματέα Tom Goffus στη θέση.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε στη σύνοδο κορυφής της συμμαχίας τον Ιούλιο ότι η Σουηδία συμφώνησε «να υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες να αναζωογονηθεί η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ». Η Σουηδία ανακοίνωσε ότι θα επιδιώξει βελτιωμένες τελωνειακές ρυθμίσεις και θα λάβει μέτρα ώστε οι Τούρκοι πολίτες να ταξιδεύουν στην Ευρώπη χωρίς βίζα.

Οι συνομιλίες για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ σταμάτησαν το 2018 λόγω της δημοκρατικής οπισθοδρόμησης και των χαμηλών επιδόσεων της χώρας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συνέδεσε ανοιχτά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με τις προσπάθειες της Άγκυρας να αγοράσει μαχητικά αεροσκάφη F-16 κατασκευής ΗΠΑ και κάλεσε επίσης τον Καναδά και άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ να άρουν τα εμπάργκο όπλων στην Τουρκία.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης της Τρίτης στην κοινοβουλευτική επιτροπή, ο βουλευτής της αντιπολίτευσης Oguz Kaan Salici αμφισβήτησε εάν η κυβέρνηση έχει λάβει διαβεβαιώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με την πώληση των F-16.

Η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν υποστηρίζει το αίτημα της Τουρκίας για F-16, αλλά στο Κογκρέσο των ΗΠΑ υπάρχει έντονη αντίθεση για την πώληση όπλων στην Τουρκία. Η Τουρκία θέλει να αγοράσει 40 νέα μαχητικά αεροσκάφη F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού για τον υπάρχοντα στόλο της.

Το επόμενο στάδιο

Η έγκριση από την κοινοβουλευτική επιτροπή ανοίγει το δρόμο για τη συζήτηση και την επικύρωση του πρωτοκόλλου προσχώρησης της Σουηδίας από τη γενική συνέλευση. Στη συνέχεια θα πρέπει να υπογραφεί από τον Ερντογάν για να τεθεί σε ισχύ.

Δεν είναι σαφές πότε η ολομέλεια θα συζητήσει το νομοσχέδιο.

Το κυβερνών κόμμα του Ερντογάν και οι σύμμαχοί του έχουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο των 600 εδρών. Ωστόσο, ο Ερντογάν έχει πει ότι η απόφαση ανήκει στους βουλευτές. Οι εθνικιστές σύμμαχοι του κυβερνώντος κόμματός του διατηρούν ενστάσεις στην ένταξη της Σουηδίας και κατηγορούν τα μέλη του ΝΑΤΟ για αδιαφορία απέναντι στην απειλή του PKK για την Τουρκία.

Επίσης, τα ισλαμιστικά κόμματα, που επικρίνουν -αυτό που θεωρούν ως- σιωπή των δυτικών εθνών απέναντι στις στρατιωτικές ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα, ενδέχεται να καταψηφίσουν το νομοσχέδιο.

Τι θα κάνει η Ουγγαρία

Το κυβερνών κόμμα Fidesz της Ουγγαρίας, με επικεφαλής τον λαϊκιστή πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος θεωρείται ευρέως ένας από τους μόνους συμμάχους του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στην ΕΕ, αντιτίθεται στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από τον Ιούλιο του 2022, καθώς ισχυρίζεται ότι οι Σουηδοί πολιτικοί έχουν πει «κατάφωρα ψέματα» για την κατάσταση της δημοκρατίας στην Ουγγαρία.

Ωστόσο, ούτε ο Όρμπαν ούτε οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι του έχουν υποδείξει τι είδους επανόρθωση απαιτούν από τη Στοκχόλμη για να κατευνάσουν τις επιφυλάξεις τους σχετικά με την ένταξη της Σουηδίας στη στρατιωτική συμμαχία.

Ορισμένοι επικριτές ισχυρίζονται ότι η Ουγγαρία χρησιμοποιεί το δυνητικό δικαίωμα αρνησικυρίας της για την ένταξη της Σουηδίας ως εργαλείο πίεσης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει παγώσει δισεκατομμύρια κεφάλαια προς τη Βουδαπέστη λόγω ανησυχιών για τα δικαιώματα των μειονοτήτων και το κράτος δικαίου.

Ούγγροι αξιωματούχοι έχουν πει επανειλημμένα ότι η χώρα τους δεν θα είναι το τελευταίο μέλος του ΝΑΤΟ που θα εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας, αλλά η κίνηση της Άγκυρας προς την επικύρωση στενεύει τα περιθώρια της ουγγρικής κυβέρνησης.
Η αντιπολίτευση υποστηρίζει την άμεση έγκριση της ένταξης της Σουηδίας ενώ πιστεύει ότι το κόμμα του Όρμπαν ακολουθεί το χρονοδιάγραμμα της Άγκυρας και θα ψηφίσει υπέρ της έγκρισης μόλις το κάνει η Τουρκία. 

Συνεχίζοντας να χρησιμοποιείτε την ιστοσελίδα, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies. Περισσότερες πληροφορίες.

Οι ρυθμίσεις των cookies σε αυτή την ιστοσελίδα έχουν οριστεί σε "αποδοχή cookies" για να σας δώσουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία περιήγησης. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτή την ιστοσελίδα χωρίς να αλλάξετε τις ρυθμίσεις των cookies σας ή κάνετε κλικ στο κουμπί "Κλείσιμο" παρακάτω τότε συναινείτε σε αυτό.

Κλείσιμο